بررسی آگاهی واج‌شناختی دانش‌آموزان دوزبانه کم‌توان ذهنی در زبان سوادآموزی

هدف: هدف این مطالعه، بررسی سطح آگاهی واج‌شناختی دانش‌آموزان کم‌توان‌ذهنی آموزش‌پذیر دوزبانه در زبان آموزشی در قیاس  با گروههای همتای سن عقلی و تقویمی بود. روش:‌ نمونه از میان جامعه دانش‌آموزان استثنایی دوزبانه (آذری-فارسی‌زبان) شهرهای تبریز و ارومیه انتخاب شدند (75= n). آگاهی واج‌شناختی با بهره‌گیری از آزمونهای محقق ‌ساخته که مهارتهای تشخیص واج آغازین، تقطیع واج، ترکیب واج و تشخیص قافیه را اندازه می‌گرفتند سنجیده شدند. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که بین کودکان کم‌‌توان ذهنی و همتایان سن تقویمی‌آنان، در همه مولفه‌های آگاهی واج‌شناختی تفاوت معنی‌دار آماری وجود داشته و شرکت‌کنندگان گروه دوم، بهتر عمل می‌کنند. مقایسه عملکرد کم‌‌توانان ذهنی با همتایان سن عقلی، نشان داد غیر از مؤلفه تشخیص واج آغازین، در سه مؤلفه دیگر، کودکان عادی عملکرد بهتری دارند. نتیجه‌گیری: کودکان کم‌‌توان ذهنی در قیاس با همتایان سن تقویمی و عقلی خود، در تکالیف آگاهی واج‌شناختی ضعیف‌تر عمل می‌کنند که علت این امر را احتمالا می‌توان از یک‌سو به تفاوت ماهیتی در عملکرد شناختی  و از سوی دیگر به لنگش رشدی در این گروه نسبت داد.